Mε αμείωτο κέφι και φέτος το έθιμο
Του Γιάννη Σπυρούνη
Αφησαν τα προβλήματα και την καθημερινότητα στην άκρη και πρωταγωνίστησαν στο έθιμο που σκοπό έχει να δημιουργήσει τον πιο λαχταριστό μεζέ, την τσιγαρίδα ή αλλιώς το παστό. Οι κάτοικοι των Μακρισίων την Παρασκευή τίμησαν το έθιμο της χοιροσφαγής, οικογενειακά αλλά και με φίλους που έφτασαν από γειτονικά χωριά, όπου στο πέρασμα του χρόνου το έθιμο χάθηκε… Κάθε σπίτι χθες είχε γιορτή και από πολύ νωρίς το τραπέζι στρώθηκε. Οι μεζέδες από τα χοιρινά που δεν θα καταλήξουν στα λαϊνια για το παστό αλλά στη σχάρα, το καλό κρασί, το ζυμωτό ψωμί και το τυρί παραγωγής των γυναικών του χωριού, ήταν τα κυρίαρχα πάνω στο γιορτινό τραπέζι.
Στα χωριά της Ηλείας, αν σε καλέσουν και εσύ απορρίψεις την πρόσκληση, αποτελεί προσβολή. Στα Μακρίσια μέρα χοιροσφαγής, δεν έχεις το δικαίωμα να πεις στο κάλεσμα του οικοδεσπότη, «όχι». Ακόμα και αν βιάζεσαι, ένα μεζέ «στο όρθιο» θα τον δοκιμάσεις και θα τσουγκρίσεις μαζί τους για το καλό του εθίμου. Έπειτα θα πας στην ευχή του Θεού. Χθες στο κεφαλοχώρι της Κρέστενας, σε κάθε γωνιά η τσίκνα πρόδιδε πως το έθιμο παραμένει ζωντανό στο πέρασμα του χρόνου και δεν χάνεται.
«Στο χωριό μας σφάζουμε κάθε χρόνο τέτοια μέρα τα χοιρινά. Είναι ένα έθιμο που βρήκαμε από τους παππούδες μας και το συνεχίζουμε και θα το συνεχίσουν και τα παιδιά μας. Όλοι λίγο πολύ ανακατεύονται με το έθιμο, ένα χοιρινό τουλάχιστον θα υπάρχει. Τσιγαρίδα πάντως από τη μια χρονιά στην άλλη δεν μένει. Σε δύο μήνες θα έχουμε νέο παστό, να σιτέψει καλά και να το απολαύσουμε» μας είπε ο Γιάννης Αντωνίου, κάτοικος του χωριού.
Οι νοικοκυρές σηκώνουν το βάρος του εθίμου στην κυριολεξία, συμμετέχοντας ή καλύτερα πρωταγωνιστώντας σε κάθε προετοιμασία. «Το έθιμό μας το τηρούμε κάθε χρόνο. Μας αρέσει να περνάμε ωραία. Από τα χέρια της νοικοκυράς περνάνε όλα… Και το σφάξιμο και το ψήσιμο και το τραπέζι, όλα. Θα συνεχίσουμε να κρατάμε το έθιμο γιατί μας αρέσει. Τα παιδιά μου μπορεί να μην ξετρελαίνονται με τη διαδικασία αλλά απολαμβάνουν το αποτέλεσμα» μας είπε η Μηλιά Αναστασοπούλου.
Επισκέπτης σε σπίτι φίλου του στα Μακρίσια ο Νίκος Ευθυμιόπουλος μας είπε πως δεν χάνει το έθιμο σε καμία περίπτωση. «Ήρθα στους φίλους μου για το έθιμο μιας και στο χωριό μου έχει χαθεί. Κάθε χρόνο ερχόμαστε εδώ, τρώμε και πίνουμε, παρά τα προβλήματα υγείας. Το έθιμο είναι έθιμο και έστω και έτσι το τηρούμε και το απολαμβάνουμε».
Ο Θεόδωρος Γιαννόπουλος μίλησε για το έθιμο αλλά και για τον λαχταριστό μεζέ. «Το έθιμο στο χωριό μας είναι πάρα πολλά χρόνια. Έρχεται από τα βάθη των αιώνων και το συνεχίζουμε και εμείς όπως το μάθαμε από τους δικούς μας. Το παστό είναι ένα έδεσμα που πρέπει να υπάρχει σε κάθε σπίτι του χωριού. Παλιά όταν δεν υπήρχε κάτι για να φάνε, είχαν το παστό που διατηρείται και έβγαζαν κομμάτι και έτρωγαν. Το ίδιο για τις περιπτώσεις που ερχόταν κάποιος ξένος ξαφνικά, είχαν κάτι να του προσφέρουν για φαγητό. Είναι ο καλύτερος μεζές και σήμερα είναι το μοναδικό γλέντι που κάνουμε χωρίς παστό, αφού το περσινό ποτέ δεν επαρκεί για να φτάσουμε έως το ξεκίνημα της νέας παραγωγής. Αφού κάνουμε όλες τις διαδικασίες μετά από 30 ημέρες ξεκινά η κατανάλωση» σχολίασε.
Επισκέπτης σε σπίτι φίλου του στα Μακρίσια ο Νίκος Ευθυμιόπουλος μας είπε πως δεν χάνει το έθιμο σε καμία περίπτωση. «Ήρθα στους φίλους μου για το έθιμο μιας και στο χωριό μου έχει χαθεί. Κάθε χρόνο ερχόμαστε εδώ, τρώμε και πίνουμε, παρά τα προβλήματα υγείας. Το έθιμο είναι έθιμο και έστω και έτσι το τηρούμε και το απολαμβάνουμε».
Ο Θεόδωρος Γιαννόπουλος μίλησε για το έθιμο αλλά και για τον λαχταριστό μεζέ. «Το έθιμο στο χωριό μας είναι πάρα πολλά χρόνια. Έρχεται από τα βάθη των αιώνων και το συνεχίζουμε και εμείς όπως το μάθαμε από τους δικούς μας. Το παστό είναι ένα έδεσμα που πρέπει να υπάρχει σε κάθε σπίτι του χωριού. Παλιά όταν δεν υπήρχε κάτι για να φάνε, είχαν το παστό που διατηρείται και έβγαζαν κομμάτι και έτρωγαν. Το ίδιο για τις περιπτώσεις που ερχόταν κάποιος ξένος ξαφνικά, είχαν κάτι να του προσφέρουν για φαγητό. Είναι ο καλύτερος μεζές και σήμερα είναι το μοναδικό γλέντι που κάνουμε χωρίς παστό, αφού το περσινό ποτέ δεν επαρκεί για να φτάσουμε έως το ξεκίνημα της νέας παραγωγής. Αφού κάνουμε όλες τις διαδικασίες μετά από 30 ημέρες ξεκινά η κατανάλωση» σχολίασε.
